Wist jij dat rugpijn kan leiden tot urine incontinentie en andersom? Niet alleen zijn deze 2 kwalen met elkaar geassocieerd maar ook ademproblemen en darmproblemen zijn gerelateerd aan rugpijn en urine incontinentie. Dit geldt voor alle leeftijden. Hieronder leg ik uit hoe dat zou kunnen komen.

Dit blog is een vervolg op mijn vorige blog “hypermobiliteit wat is het en welke gevolgen heeft het”. Misschien heb je daar wel veel in herkend. Vroegtijdige herkenning is belangrijk om de juiste interventie in te kunnen zetten en daarmee problemen zoveel mogelijk te voorkomen/verminderen. In dit stuk gaan we kijken hoe oefentherapie je zou kunnen helpen.

Kan, of kon je vroeger (als kind) van die gekke trucjes die anderen niet kunnen, zoals je duim tegen je onderarm vouwen? Ben of was je zo lenig dat je de handen plat op de grond krijgt als je voorover buigt met gestrekte knieën? Dan kan het zijn dat je hypermobiel bent. Je hebt dan heel soepel bindweefsel en bent overmatig beweeglijk. De pezen, gewrichtsbanden, kraakbeen,  bot en tussenwervelschijven zijn zwakker en rekbaarder. Doordat de banden om de gewrichten langer zijn dan “normaal” is de bewegingsuitslag van de gewrichten extra groot.  Dit kan voordelig zijn, bijvoorbeeld als je danser(es) bent. Helaas kan het ook problemen geven. Pijn en een gevoel van stijfheid bijvoorbeeld komen vaak voor. Voorheen noemden we dit het hypermobiliteitssyndroom. Tegenwoordig spreken we van Hypermobility Spectrum Disorder, afgekort HSD.

Voor veel mensen is lopen/wandelen een fijne vorm van bewegen. Vandaag nog gaf een patiënte van mij aan dat het wandelen een aantal keer per week haar echt had geholpen om  van haar hyperventilatie en andere lichamelijke klachten af te komen. Voor haar was dit 1 van de manieren om goed voor zichzelf te zorgen, even tijd voor haarzelf. Je houding is natuurlijk ook van invloed op je spierwerking en de belasting op je botten, gewrichten, banden en pezen. Dat geldt ook voor het lopen/wandelen. Waar kun je op letten tijdens het lopen? Hoe ziet goed lopen eruit?

Pijn is een uitermate nuttig signaal van ons lichaam. Hoe we er mee omgaan, kan heel verschillend zijn. Bij pijn en ziekte reageren we allemaal anders. Daar waar de 1 geen kik geeft, brult een ander het uit. Dit zie je al bij kinderen. Het hangt ervan af hoe je een wond/breuk/trauma ervaart maar ook hoe de omstandigheden zijn, hoe je daarin opgevoed bent door je ouders, door je cultuur, hoe anderen in je omgeving reageren en wat de consequenties zijn.

Heb jij of zelfs je kind ook regelmatig last van zere nek/schouderspieren en/of rugpijn? Rug- en nekklachten zijn de meest voorkomende pijnklachten aan het bewegingsstelsel en worden veelal (mede) veroorzaakt door een verkeerde houding. Niet alleen is de houding vaak niet goed, maar blijven we ook te lang zitten en bewegen we (tussendoor) te weinig. Dit geldt niet alleen voor volwassenen maar in toenemende mate ook voor onze jeugd. In dit stuk staan leefstijl tips om die kromme rug te voorkomen en/of te verminderen. Met als mede positief gevolg geen/minder/voorkoming van klachten!

Zomers valt een slechte houding misschien wat meer op, zonder al die kleren. Vind jij je kind wat krom? Lees dan vooral verder! Je hebt misschien ook weleens gehoord van de ”gameboyrug” en de “tabletnek”. Relatief nieuwe benamingen van pijnklachten die bij kinderen voorkomen.  Orthopeed Piet van Loon kwam voor het eerst met deze termen. Hij maakt zich, net als ik en al mijn collegae oefentherapeuten Mensendeck en Cesar, zorgen over de ontwikkeling en houding van de Nederlandse jeugd. Vind jij het ook schokkend dat maar liefst 40% van de kinderen tot 18 jaar nek- en/of rugklachten heeft? Dat is toch niet normaal?

Hoe kan dit toch? Hoe komt het dat ik 20 jaar geleden veel minder vaak kinderen en jongeren met pijnklachten kreeg in de praktijk dan tegenwoordig?

Dit komt omdat de houding van kinderen en jongeren vaak niet goed is en
Ze te stijf zijn omdat
Ze te vaak en te lang zitten en
Ze te weinig bewegen!

Functie bepaalt de vorm!

Vroeger
Voorheen was er veel meer aandacht voor de houding van kinderen.
Er was meer bewustwording en aandacht voor de houding in het algemeen, ook bij de onderwijzers. Er was goede schoolgymnastiek. Gym is heel veelzijdig,  met allerlei verschillende toestellen en oefeningen, veelzijdiger dan sport en spel.
Door de gymdocent werden kinderen die niet goed mee konden komen eruit gepikt en naar de heilgymnastiek en later naar de oefentherapeut Mensendieck gestuurd. Er werd gebruik gemaakt van lessenaars zodat de kinderen minder naar hun werk hoefden te buigen. Daarnaast speelden de kinderen veel meer buiten dan tegenwoordig.

Nu
De aandacht voor een goede houding is over het algemeen weg. De gedachte is dat wanneer er geen lichamelijke klachten zijn, je er niets aan hoeft te doen. Een vreemde gedachte toch! Wat is er gebeurd met beter voorkomen dan genezen? Er is wel aandacht voor een goed gebit bijvoorbeeld en veel aandacht voor zwaarlijvigheid. Terecht natuurlijk, maar de houding hoort zeker thuis in dit rijtje!  Helaas is de schoolscreening bij de GGD qua houding ook compleet weg. Er worden allerlei vragen gesteld maar er wordt niet 1 blik geworpen op de houding van het kind. Tenenkrommend! Vanaf groep 7 krijgen kinderen vaak juist een groeispurt en is het des te belangrijker de houding in de gaten te houden!
We zien allemaal wel dat kinderen met de komst van tablets, smart telefoons en oneindig tv kunnen kijken meer zitten dan bijvoorbeeld 10 jaar geleden. Het vele zitten zelf maar ook het vele naar voren gebogen zitten met het hoofd is funest voor een goede spierontwikkeling, geeft erg veel druk en kost tegelijkertijd veel kracht van nek/schouder- en rugspieren. Het gewicht van een hoofd is ongeveer 4,5-5 kilo. Door de lastarm van het naar voren buigen, geeft het hoofd maar liefst 27 kilo druk!

Gevolgen
Wat we vaak zien is een kromme bovenrug, de zogenaamde versterkte thoracale kyfose. Dit gaat vaak samen met naar voren staande schouderbladen, dit noemen we protractie stand. Ook staat vaak het hoofd hierbij naar voren; antepositie hoofd. Soms is er sprake van een versterkte holling in de onderrug; de versterkte lumbale lordose. Soms is de onderrug juist te vlak; een verstreken lumbale lordose, of te kort en de bolling te lang, te laag ingezet. Bij pijn ben je eigenlijk al te laat. Door het vele zitten en te weinig spelen/bewegen verliezen de strekspieren kracht. Door een verkeerde houding ontstaat een verkeerde belasting en  disbalans in de spieren. Sommige spieren moeten te hard werken zoals de onderrug spieren, de hamstrings (de spieren aan de achterkant van de bovenbenen) en de kuitspieren. De bovenrug spieren, schouderbladspieren en de buikspieren zijn te slap. De hardwerkende spieren raken overbelast en stijf, ze verstrakken en verstijven. Dit kan pijn tot gevolg hebben. De afwijkende stand en belasting zet zich eveneens door naar de armen en de benen. Hierdoor ontstaan ook eerder blessures. Door het vele (krom) zitten ontstaat grotere druk op de voorste structuren van de wervelkolom. Het jonge bot, de tussenwervelschijven en het kraakbeen kunnen daar niet tegen. Dit kan al op jonge leeftijd leiden tot vervorming en degeneratie oftewel slijtage (artrose). Een goed voorbeeld van vervorming van wervels is de ziekte van Scheuermann, waarbij de wervels van de bovenrug wigvormig zijn en de rug permanent krom is. Ook kunnen de wervels verglijden (verschuiven), met bijvoorbeeld een scoliose, een zijwaartse kromming in de rug, als gevolg. Niet alleen spieren maar ook het zenuwstelsel raakt verkort. De veerkracht van de rug kan verminderd zijn, de balanslijn verstoord en een afwijkend looppatroon.

Uit een Fins onderzoek blijkt dat heel veel kinderen al afwijkingen vertonen die bij 50 jarigen wordt gezien! Het is evident dat wanneer de basis voor de houding tijdens de jeugd al niet goed is, dit tot blijvende problemen kan leiden.

Preventie
Als ouder maar ook bijvoorbeeld als onderwijzer(es) heb je een belangrijke signalerende functie. Maak jij je zorgen om de houding van je kind? Terecht! Je bent niet de enige. Langzaam maar zeker komt de aandacht voor een goede houding en preventie weer terug. Er komen kinderen en tieners in mijn praktijk die aan hun houding komen werken. Vaak als ze al pijnklachten hebben maar gelukkig niet altijd.
Wat nu als je kind niet wil? Vergelijk dit eens met als een kind zijn/haar tanden niet wil poetsen. Ga je daar mee akkoord? Natuurlijk niet. Het kind kan de consequenties nog niet inzien van dit gedrag. Sommige dingen moeten nu eenmaal, ook al heb je geen zin.
Kijk eens kritisch naar de houding van je kind.
Hoeveel uren brengt je kind zittend door? Weetje; Nederlanders tussen 12-64 jaar brengen 7,4 uur per dag zittend door. De meesten van Europa!

Testjes
Laat je kind met gestrekte knieën naar voren buigen. De vingers moeten echt de grond kunnen raken.
Kan je kind de rug volledig strekken als het zit met gestrekte benen voor zich uit?
Kan je kind de rug volledig strekken als het op een stoel zit, dus met de heupen en knieën gebogen?
Kan je kind als het tegen de muur staat, waarbij de billen, billen, rug en hoofd contact hebben met de muur, de armen omhoog brengen tot naast de oren en met de armen/handen de muur raken?
Kan je kind knielen, dus onderbenen op de grond en dan met de billen op de onderbenen zitten?

Kinderen vinden het normaal, en de ouders soms ook, dat kinderen dit niet kunnen. Geloof me, dit is niet normaal! Het is echt zaak er iets aan te doen!

Wat ga je er aan doen
Je kan altijd een oefentherapeut Mensendieck of Cesar in jouw buurt bellen voor een afspraak om de houding van je kind te laten checken. Oefentherapeuten zijn dé houdingsspecialisten. De houding heeft altijd centraal gestaan bij de oefentherapie.
Oefentherapeuten zijn direct toegankelijk, wat wil zeggen dat je geen verwijsbrief nodig hebt.
Kinderen tot 18 jaar krijgen 18 behandelingen uit de basisverzekering vergoed door elke zorgverzekeraar.
Uiteraard hoop je geen 18 behandelingen nodig te hebben! Door gerichte oefeningen en adviezen kan het al snel verbeteren.

Je kunt de blogs lezen over een goede staande en zittende houding.

In mijn volgende blog zal ik oefeningen en adviezen voor houdingsafwijkingen behandelen!

Twijfel niet, jij vindt de gezondheid van jou en je kind toch ook belangrijk!

Vind jij ook dat er meer aandacht zou moeten zijn voor een gezonde houding en preventie van houdingsproblemen, deel dan dit blog alsjeblieft.

Marcella Sjollema, oefentherapeut Mensendieck.
Bekkenoefentherapeut, slaapoefentherapeut, lid netwerken chronische pijn en artrose.

Stijve, harde en pijnlijke nek/schouderspieren is een veel voorkomend probleem. Wat de oorzaak ook is, bijvoorbeeld artrose (slijtage), je kan daar zelf veel aan doen. In dit blog beschrijf ik 5 simpele oefeningen en geef ik uitleg over factoren die van invloed zijn op stijve nek/schouderspieren. Begin eens met jezelf enige vragen te stellen om meer inzicht te krijgen welke factoren bij jou van invloed zijn op je pijnlijke spieren.

Misschien doe jij aan sport 3 keer per week en denk je daarmee voldoende te bewegen. Heb je daarnaast echter een zittende baan, dan kan het toch zijn dat dit lange zitten behoorlijke gezondheidsrisico’s met zich  mee brengt. Voor langdurig tv kijken geldt hetzelfde.

Wat is de beste manier om boven schouderhoogte iets te pakken?

Als je aan tillen denkt, zal je waarschijnlijk als eerste denken aan iets waarvoor je moet bukken. Maar boven schouderhoogte iets pakken kan ook belastend zijn voor bijvoorbeeld de rug, of de schouder/nekspieren.
Wat zijn punten waar je op kan letten? Wat is gezond bewegen als we het hebben over boven schouderhoogte iets pakken (reiken)?