Wist jij dat rugpijn kan leiden tot urine incontinentie en andersom? Niet alleen zijn deze 2 kwalen met elkaar geassocieerd maar ook ademproblemen en darmproblemen zijn gerelateerd aan rugpijn en urine incontinentie. Dit geldt voor alle leeftijden. Hieronder leg ik uit hoe dat zou kunnen komen.

Verandering van houding, beweging en spiersturing.

Als mensen pijn ervaren, veranderd hun houding- en bewegingspatroon. Vaak zie je dat ook wel, iemand gaat bijvoorbeeld een beetje mank lopen bij pijn aan de knie. Dit kan weer klachten geven aan bijvoorbeeld het andere been of de rug door de veranderde belasting. Maar het is niet altijd zo duidelijk zichtbaar. Uit heel veel onderzoek weten we dat bij een groot aantal mensen met rugpijn, de motorische controle van hun rompspieren verandert. Wat is dat eigenlijk, motorische controle. Motorische controle is dat de juiste spieren op het juiste moment de juiste hoeveelheid kracht geven. Ik vergelijk het vaak met de bocht om fietsen. Op het juiste moment moet je stoppen met trappen, remmen, op het juiste moment sturen met benen en het stuur en weer op het goede moment terug sturen en weer trappen. Als het mis gaat, beland je op de verkeerde helft van het fietspad of lig je in de bosjes.

Welke spieren zijn belangrijk voor de motorische controle van de rug?

Dit zijn de dwarse buikspieren, de bekkenbodemspieren, het middenrif (diafragma) en de diepe rugspieren. Dit zijn de diep gelegen spieren die primair de rug en het bekken steun geven, stabiliseren. Dit wordt met de Engelse term ”core spieren” genoemd. Daar heb je mogelijk weleens van gehoord. Deze spieren werken uiteraard samen met de wat meer oppervlakkig gelegen “beweeg” spieren zoals onder andere je schuine  en rechte buikspieren, andere rugspieren en bil/heupspieren.
Uit onderzoek blijkt dat de samenwerking tussen deze spieren veranderd. Een vertraagde activatie van de eerstgenoemde groep spieren wordt gevonden bij zowel rugpijn als urine incontinentie. Verrassend is het misschien dat ook bij mannen er een relatie is tussen rugpijn en incontinentie. Incontinentie meer dan verdubbeld het risico op rugpijn bij zowel mannen als vrouwen! Dit komt doordat de bekkenbodemspieren en het middenrif naast hun steunende functie, ook nog andere functies hebben. Wanneer hun patroon verandert, kan dat dus gevolgen hebben voor die andere functies.

De andere functies van de bekkenbodemspieren en het middenrif.

Naast het stabiliseren van rug en bekken, hebben de bekkenbodemspieren een flink aantal andere taken. Ze zorgen voor het afsluiten van de plasbuis en anus, en daarmee voor het op kunnen houden van urine, ontlasting en windjes. Ze dragen de bekkenorganen, dat zijn de blaas, darmen en baarmoeder. Ook vangen ze buikdruk op. Een goede functie van de bekkenbodemspieren is nodig om urine en ontlasting dus goed op te kunnen houden en om dit makkelijk kwijt te kunnen als je op het toilet zit. Wanneer de buikdruk verhoogt bij kracht zetten, zoals iets optillen of bij niezen, moeten de bekkenbodem op tijd voldoende krachtig aanspannen. Als de bekkenbodemspieren van patroon veranderen, zal dat invloed kunnen hebben op al deze taken en problemen kunnen geven.
Het middenrif, of diafragma, is de ademspier. Wanneer het (spannings)patroon van het middenrif veranderd, zal dat invloed kunnen hebben op zowel de ademhaling alsook de stabiliteit van de romp.

Volgende keer meer uitleg

In een volgend blog zal ik nog dieper ingaan op de relaties tussen rugpijn, urine incontinentie, adem- end darmproblemen. Wanneer je zelf met 1 van deze kwalen kampt, zou het van belang kunnen zijn om je motorische controle te verbeteren zodat je kwaal zelf verbeterd maar zodat je mogelijk ook kunt voorkomen dat je 1 van de andere kwalen krijgt.

Bronnen
Relationship between back pain and urinary incontinence in the Canadian population. T. Cassidy, 2017

The relationship between incontinence, breathing disorders, gastrointestinal symptoms, and back pain in women. Michelle D. Smith, 2014

Marcella Sjollema, oefentherapeut Mensendieck, bekkentherapeut, slaaptherapeut.

Purmerend